27 december 2013:
In een kelderbox in Vlaardingen, waar ik was voor een oude Philips EL6405 versterker (zie later elders) liep ik -letterlijk- tegen een oud lijk van een gitaarversterker aan, zonder buizen, smerig en afgeragd. Op de achterkant stond Floyd super 100 Watt, dus ik vermoedde dat het een 4 x EL34 versterker was naar Marshall model. Na enig gepingel mocht ik hem voor 4 tientjes meenemen.
Enig gezoek op Internet leerde dat Floyd een NL merk is dat Hiwatt clones maakte in de jaren '70. Hiwatt is vooral bekend van The Who en de Hiwatt DR103 staat er vooral bekend om dat hij clean is en heel hard gaat. De schema's waren zo gevonden en na enig puzzelwerk bleek dit inderdaad een DR103 clone te zijn.
Maar dan op een printje gesoldeerd en niet point to point zoals de Hiwatts. Er was destijds veel behoefte aan goedkope klonen van Marshall en Hiwatt, omdat beide merken erg duur waren. Er werd bezuinigd op de onderdelen en de bouwwijze.
De lay out van het frontpaneel lijkt erg op de Marshall: 4 inputs,volume normal, volume bright, bass, middle, treble, presence. Geen master volume, wat de DR103 wel heeft.
De amp is in een deplorabele staat: vochtschade, muizenkeutels, spinnenlijkjes, deels verbrande voedingsprint. De buitenkant is ook roestig en de tolex is slecht. Geen eer meer aan te behalen dus. Ik besluit de trafo's (die nieuw ruim 300 euro kosten) eruit te slopen en ze te testen. Ze zien er beide nog goed uit (zij het vies) en vertonen geen tekenen dat ze doorgebrand zouden zijn.
De voedingstrafo aangesloten op 220 volt levert de normale secundaire spanningen af: 380 volt hoogspanning, 6,5 volt gloeispanning en 38 volt bias spanning. Ziet er goed uit. De uitgangstrafo test ik door de 38 volt bias spanning op de primaire winding aan te sluiten en de secundaire spanningen te meten. Die lijken ook in orde en er stijgt geen rook op....
Ik concludeer voorlopig dat de trafo's in orde zijn. Ik sloop alles uit het chassis. Ik maak het schoon, schuur het, zet de houten zijkanten vast met schroeven en zet het geheel in de primer. Dat ziet er direct een heel stuk beter uit!
Ik besluit de amp opnieuw op te bouwen volgens het oorspronkelijke DR103 schema. De duurste onderdelen -los van de buizen dan- heb ik immers al! Ik denk dat dit een heel goede basversterker kan zijn.
2 januari 2014:
In afwachting van de nieuwe onderdelen pak ik de kast alvast aan. De brouwkwaliteit is bedroevend: Grof spaanplaat, letterlijk in elkaar getimmerd met wat lijm ertussen. Niks schroeven, laat staan zwaluwstaarten... Het vocht en het ruige vroegere leven hebben het verband van de kast ook geen goed gedaan, los nog van de butsen.
De voor- en achterkant zitten bevestigd aan grove vuren latjes, die aan de binnenkant gewoon over de tolex zijn gespijkerd. Eerst maar eens de verroeste hardware verwijderen, een smerig karweitje. Dan heel voorzichtig de tolex afhalen van de voor- en achterkant. Deze zijn slechts 8 mm spaanplaat, en je trekt het zo kapot. Het is door het vocht behoorlijk aangetast, soms komen er stukken spaanplaat met het tolex mee. Ik repareer de beschadigingen met kneedbaar hout:
De achterkant is zwart geblakerd ter hoogte van de eindbuizen. Die hebben dus flink op hun lazer gehad!
De vuren latjes trek ik met een waterpomptang voorzichtig los om het hout niet te beschadigen, en vervolgens gaat ook van de kast zelf de tolex eraf.
Ik wil de kast verstevigen met hoekijzers. Om te kijken of daar plaats voor is, zet ik het chassis er even in. En zo begint het direct al weer een beetje op een gitaarversterker te lijken :-)
8 januari 2014
Wat een beetje tolex niet kan doen! Het is nog best een lastig karwei om het netjes te doen. Je moet schoon werken anders komt de hele zaak onder de lijm. Overtollige lijm direct met een doekje en terpentine verwijderen. Alle hoeken en gaten goed uitmeten en insnijden. En dan onder spanning nieten, soms in onmogelijke posities. Door de lijm zet het tolex een beetje uit en krijg je overal bobbels. Gelukkig trekken die later weer glad! Hoe dan ook, je wordt er steeds beter in en je hebt erg veel eer van je werk!
10 januari 2014
Het tolexen is klaar en de hardware zit erop. Zo goed als nieuw! Inmiddels zijn de kleine onderdelen aangekomen, dus nu ga ik het chassis klaar maken voor de componenten (=de lay out ontwerpen en de juiste gaten boren...) en dan monteren. Inmiddels is het turretboard van de pre amp ook gereed:
De lay out is ietsje anders dan die van het origineel: aan de ene kant iets compacter opgezet (mijn turretboard had 30 paar turrets tegen 31 in het origineel), aan het andere kant wat groter, omdat de 2 elco's voor B+3 en B+4 nu op het turretboard zitten in plaats van op het chassis geschroefd.
14 januari 2014
Inmiddels is het chassis in een stemmige antraciet kleur gespoten en zijn vrijwel alle onderdelen erop gemonteerd. Dat was nog passen en meten, want sommige onderdelen waren toch groter dan gedacht... Maar met enige aanpassingen is het toch allemaal goed gekomen. Bovendien had ik een fout gemaakt: de oude Floyd amp was gemaakt zoals de Marshalls: met de inputs rechts en de power switch links. De Hiwatt amps gaan andersom: van links naar rechts. En het turretboard had ik gesoldeerd volgens de lay out van.... Hiwatt! Kortom, verkeerd om! Dat kostte nog een avond extra solderen om het goed te krijgen. Balen! Maar okee, nu is het goed en kunnen we de rest gaan solderen.
17 januari 2014
Het werk schiet op en ik heb de versterker al werkend! Ik moest twee dingen debuggen (power amp anodes verkeerd om aansloten = oscillatie en de aarding van de speaker output vergeten...) Hij ziet er weer prima uit en lijkt inderdaad keihard te gaan. Dat heb ik thuis nog niet kunnen uitproberen. De klank is zeer verschillend van de Fender achtige amps die ik tot nu toe bouwde. Ook de toonregeling werkt geheel anders. Mijn Ibanez hollow body klinkt er heel open door en ik krijg de pre amp niet overstuurd...
Ik ben nog niet helemaal tevreden. De aarding moet beter want er zit nog een 50Hz brom in zodra je de mastervolume opendraait. De présence pot is verkeerd om aangesloten en ik wil nog wat experimenteren met de waarde van sommige condensatoren. Doordat ik de amp in spiegelbeeld bouw t.o.v. de originele Hiwatt moet ik telkens heel goed nadenken als ik de lay out op papier vergelijk met de werkelijkheid. Een foutje is zo gemaakt. Ik houd het schema er ook bij om alles dubbel te checken, maar toch...
Nu eerst verder perfectioneren en dan kan hij de kast in. En dan zal ik hem mee naar m'n werk moeten nemen om hem een keer open te draaien....
18 januari 2014
Debuggen en afwerken. Ik moest er nog een aantal foutjes uithalen die vooral veroorzaakt werden doordat ik de amp spiegelbeeldig bouwde. Je draait zo iets om en moet voortdurend goed opletten. Zo ook de input jacks. Nu werken ze zoals bedoeld en kan ik het doorluskabeltje gebruiken om de normal en de bright tegelijk te gebruiken en de signalen te mixen. Ook de aarding van de tonestack heb ik aangepast, zodat er een aardlus minder is. De master volume potmeter is standaard een lineair type. Dat regelt niet lekker, ik verving hem door een logaritmisch exemplaar.
Tenslotte moest ik nog iets doen aan de bias instelling, in goed Nederlands de negatieve voorspanning. Die lag te laag (-38 volt), waardoor de eindbuizen te "heet" draaiden. Dat verklaart wellicht waarom de achterwand zo zwartgeblakerd was. Bijkomend nadeel is dat de buizen veel minder lang meegaan. Na wat experimenteren kan ik hem nu regelen tussen 35-42 volt, precies goed.
De bodem van de kast beklede ik met aluminium folie voor de afscherming. De binnenkant spoot ik zwart. De amp paste wonderwel goed in de kast! De klank is prima en hij ziet er als nieuw uit. We kunnen stellen dat de restauratie, of zeg maar rustig herbouw, geslaagd is!
Geweldig project!
BeantwoordenVerwijderenIk heb zelf laatst een Floyd gekocht die er nog top uitziet, maar dit ziet er echt goed uit!
Ik loop met dezelfde plannen rond. Heb hier ook een Floyd liggen voor de sloop. Trafo's hergebruiken en indien mogelijk de "mosterd" condensatoren. De rest compleet vernieuwen en opbouwen volgens een DR103, dus ook ander chassis etc. Zelf de originele Hiwatt versie had problemen met een te lage Bias. Een spanningsverdubbelaar voor de negatieve spanning moet hier uitkomst brengen
BeantwoordenVerwijderen